Ka kaluar një vit që kur Covid-19, u shfaq në qytetin Wuhan të Kinës. Por shumë pyetje ende mbeten pa përgjigje. Megjithëse shumica e pacientëve me Covid-19 kanë simptoma të lehta deri të moderuara, sëmundja mund të shkaktojë komplikime të rënda mjekësore në disa njerëz. Komplikimet e zakonshme të Covid-19 përfshijnë pneumoni, sindromë akute të distresit respirator, dëmtim akut të zemrës, aritmi, shok septik, dëmtim akut të mëlçisë, infeksion sekondar dhe dëmtim akut të veshkave. Disa pacientë me Covid-19 gjithashtu po përjetojnë komplikime të pazakonta, si sindroma Guillain, skuqjet në lëkurë dhe “hipoksemia e heshtur” ose “hipoksia e lumtur”.
Hipoksia e lumtur është një nga karakteristikat fiziopatologjike të Covid-19 që ka hutuar më shumë komunitetin shkencor dhe mjekësor.
Pse quhet hipoksi e lumtur?
Për një person normal, niveli i ngopjes me oksigjen në gjak (sasia e hemoglobinës që mbart oksigjen) është rreth 95 për qind ose më shumë. Hipoksemia është një gjendje në të cilën nivelet e ngopjes së gjakut bien nën 94 përqind.
Pacientët me nivele oksigjeni në gjak nën 90 përqind, i cili konsiderohet shumë i ulët, mund të përjetojnë simptoma si gulçim dhe dhimbje gjoksi. Ata mund të kenë nevojë për terapi me oksigjen. Nëse nivelet e oksigjenit në gjak vazhdojnë të bien, organet e tyre mund të mbyllen, gjë që mund të jetë kërcënuese për jetën. Sidoqoftë, pavarësisht niveleve të ulëta të oksigjenit në gjak, disa pacientë me Covid-19 nuk ndiejnë ndonjë simptomë dhe ndihen mirë, derisa ata përkeqësohen direkt. Ky fenomen i pazakontë lindi termin “hipoksemi e heshtur” ose “hipoksi e lumtur”. Pacientët me këtë gjendje shpesh pësojnë një çekuilibër të papritur, duke arritur një gjendje kritike që mund të jetë fatale.
Shkaku i hipoksisë së lumtur
Studiuesit dhe mjekët janë përpjekur të kuptojnë shkaqet e hipoksisë së lumtur në pacientët me Covid-19. Tani, studiuesit nga Universiteti i Seviljes në Spanjë kanë dalë me një shpjegim për këtë gjendje.
Ata thonë se infeksioni në trupat karotide nga SARS-CoV-2, mund të jetë shkaku i uljes së niveleve të oksigjenit në gjak në shumë raste të Covid-19. Trupat karotide janë organe shqisore të vendosura në të dy anët e qafës pranë arteries karotide. Ata zbulojnë rënien e oksigjenit në gjak dhe dërgojnë sinjale në tru për të stimuluar qendrën e frymëmarrjes.
Në studimin e tyre, të detajuar në revistën “Funksioni”, studiuesit sugjerojnë që infeksioni i këtij trupi karotid nga SARS-CoV-2 në fazat e hershme të sëmundjes mund të ndryshojë aftësinë e tij për të zbuluar nivelet e oksigjenit në gjak, duke rezultuar në rënie të heshtur të oksigjenit në arteriet.
Ata gjithashtu kanë gjetur një prani të lartë të enzimës ECA2, proteina që koronavirusi përdor për të infektuar qelizat njerëzore, në trupin karotid.
Hipoteza mbështet përdorimin e aktivizuesve të trupit karotid të pavarur nga mekanizmi i ndjeshmërisë së oksigjenit si stimulues të frymëmarrjes në pacientët me Covid-19.
