Të githë sytë janë te centrali bërthamor Zaporizhzhia në Ukrainë, ku zyrtarët raportuan një zjarr që shpërtheu mes bombardimeve të forta nga forcat ruse. Ja çfarë dimë:
Cfare ndodhi? Autoritetet ukrainase thanë rreth orës 2:30 të mëngjesit me orën lokale se një zjarr kishte shpërthyer në kompleksin e energjisë bërthamore, që ndodhet në Enerhodar, në juglindje të Ukrainës.
Centrali është më i madhi i këtij lloji në Ukrainë dhe përmban gjashtë nga 15 reaktorët e energjisë bërthamore të vendit, sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA).
Që atëherë, luftimet janë ndalur në zonë, tha për CNN një zëdhënës i termocentralit, Andrii Tuz.
Sa serioze është situata? Është e vështirë të thuhet pasi ka ende shumë që nuk dimë – si p.sh. ku ndodhet zjarri brenda kompleksit, nëse reaktorët janë ndikuar, nëse ka sisteme ftohjeje dytësore dhe terciare, dhe më shumë.
Por uzina nuk ka pësuar ndonjë dëm “kritik”, tha Tuz. Zjarri nuk ka prekur asnjë pajisje “thelbësore” dhe stafi po merr masa për të zbutur çdo dëm, tha IAEA, duke cituar autoritetet ukrainase.
A po shohim ndonjë rritje të rrezatimit? Jo — rregullatorët bërthamorë dhe organet qeveritare në SHBA dhe Ukrainë thonë se nivelet e rrezatimit duken normale për momentin.
Cilat janë rreziqet dhe sa të mundshme janë ato? Skenari më i keq do të ishte nëse një zjarr ose sulm do të arrinte te reaktorët, do të prishte sistemin e tyre të ftohjes dhe do të shkaktonte një shkrirje, e cila do të çlironte sasi të mëdha radioaktiviteti.
Graham Allison, profesor në Qendrën Belfer, Universiteti i Harvardit, i tha CNN të premten herët se bimët kanë sisteme për të luftuar automatikisht zjarret, por jo “të gjitha zjarret” – kështu që situata varet nga vendi ku po ndodhin flakët. Dhe “jo të gjitha zjarret në një termocentral kanë pasoja katastrofike,” tha ai.