Televizioni MCN e nisi rrugëtimin në kohën e pandemisë, duke pasuruar gradualisht programacionin. Këtë sezon, numri i emisioneve pritet të rritet në mënyrë të dukshme, të cilat do të mbajnë një peshë prej 40%, përballë aktualitetit, që zë pjesën tjetër dominuese.
Endri Meksi, administrator i MCN TV, pohon se dilema e pozicionimit në një treg me kaq shumë media e ka munduar në fillimet e rrugëtimit, por në harkun e një viti e gjysmë, po konfirmon se ka hapësira për t’u rritur.
Natyrisht, sipas tij, kjo është sfiduese në kohën kur tregut i mungojnë statistikat e sakta mbi audiencën, duke përzgjedhur programet mbi kakofoninë e perceptimeve që vijnë nga të gjitha drejtimet.
Po kaq sfiduese është edhe tërheqja e bizneseve për të qenë aktivë në reklama, të cilat po orientohen në rrjete sociale, që padyshim kanë peshën e tyre, por nuk mund të jenë të vetmet kanale komunikimi.
Ju keni qenë i pari që tentuat të sillni në Shqipëri televizionin online, por kjo lloj medie nuk rezultoi e suksesshme në vend. Cilat janë arsyet që ju mendoni se ndodhi kjo?
Isha i bindur se streaming-u, pra televizioni online, do të ecte në Shqipëri, por në fakt nuk ndodhi kështu. Nuk eci aspak siç ka ndodhur nëpër botë, ku ka qenë, herë pas here, revolucionar, ka ndryshuar mediat, por është dhe fitimprurës.
Për shembull, “Washington Post” u shit me një shifër të çmendur. Në të njëjtën mënyrë u shit dhe “Huffington Post” vite më parë. Tregu i mediave klasike, por dhe online (me portalin) si pjesë e integruar, pati vlerësime kudo, duke marrë edhe shumë vëmendje.
“Corriere della Sera”, vite më parë, pati tre ndërrime të dizajnit në një vit, me argumentin e përmirësimit. Online është një sfidë për ta bërë në mënyrën e duhur dhe përveçse u dha një dorë mediave, solli edhe një problem: prishjen e cilësisë.
Në Shqipëri ndodhi një fenomen shumë më ekstremist. Cilësia nuk është gjëkundi në portale. Këta të fundit janë shumë të polarizuar, ose “pro”, ose “kundër” qeverisë. Kjo na ka përfshirë në atë rrethin ku publiku nuk informohet, problematikat nuk dalin në pah dhe në njërën anë flitet me superlativa për partinë, kurse në skajin tjetër, që çdo gjë është gabim.
Media nuk ka këtë detyrë. Duhet të shkojë përtej sipërfaqes, të hyjë në detaje, në dokumente. Sot ke pseudo investigime që s’kanë asnjë dokument të bashkëlidhur. Në këtë sens, portalet u kthyen në armë dhe dolën nga roli klasik.
Jo se media s’ka qenë armë, të mos jemi iluzionistë, pasi kudo në botë ashtu janë, por këtu te ne u diferencua tepër, në skaje të frikshme. Për këtë arsye, streaming-u që mendoja se do të ishte revolucion dhe do të ndryshonte mediat nuk funksionoi në Shqipëri. Gara bëhet thjesht në shikime të faqes, në klikime apo ndjekës. Secili e mat veten me parametrin që ka më mirë. Pra, ndryshoi gara, por nuk mbrojti cilësinë.
Online ishte një shpresë që kur nisi në ‘98 me Google Search. U ndie që bota e internetit do të ishte një revolucion, edhe edhe pse nuk kuptohej qartë, arrihej të perceptohej ajo që do të sillte. Perceptohej interesi dhe liria që ndjenin njerëzit dhe kjo ishte arsyeja pse unë mendoja se portalet dhe streaming-u do të ishin fenomene ndryshues. Çështje e mbyllur, nuk ndryshoi asgjë?
Në këndvështrimin tuaj, cila është pesha që zë sot në televizione aktualiteti, politika apo argëtimi? A janë realisht këto raporte në përputhje me perceptimin se çfarë kërkon apo ka interes publiku?
Na mungon në të vërtetë aftësia për të matur se çfarë do shikuesi. Nuk ka kompani që bëjnë sondazhe të dedikuara. Në Europë, pjesa e sondazheve apo anketave është shumë e zhvilluar në çdo aspekt, si për produkte, edhe për shërbime.
Këtu nuk kemi dhe kjo është një fatkeqësi. Mundohemi të perceptojmë preferencën e shikuesit nga biseda sporadike që bëjmë me njerëzit, apo nga përshtypjet që marrim në forma të ndryshme dhe që në disa raste, i marrim me rezerva.
Pra është thjesht një kakofoni e madhe dhe aty mundohemi të zbardhim ca të vërteta. Ajo që transmetohet është produkt i përzgjedhjeve që bëjmë si drejtues, përzgjedhjeve apo opinioneve të stafeve drejtuese dhe njerëzve që kanë peshë në televizion për shkak të emisioneve kryesore që kanë. Por jam shumë i bindur që, perceptimi, është jashtë mase i shfazuar në këtë realitet.
Nuk kemi përshtypje reale në sasi të konsiderueshme për gjërat që bëjmë për t’u dhënë një vlerë statistikore. Kemi perceptime dhe punojmë mbi to. Është e vështirë të jesh i bindur për analizën që bën.
Aktualitetin gjykoj që e duan një pjesë e njerëzve, por më shumë e duan ata që punojnë në media, apo janë të angazhuar në një formë në të. Është komode për ta kur ka ngjarje dite dhe mbulohet me “live”, sepse janë minuta të tëra që i kushtohen kësaj.
Por nuk mendoj se kjo është detyra e medias, pavarësisht se aty fiton minuta dhe minutat janë kosto e padyshim kanë rëndësinë e vet. Media duhet të ketë forcën të shkojë përtej sipërfaqes së aktualitetit që serviret sot.
MCN, në këtë moment, ka 60% aktualitet dhe 40% emisione që nuk janë të aktualitetit. Është e vështirë ta ndash me thikë, sepse edhe tek emisionet që nuk janë të politikës dhe debatit, sërish temat e jetës së përditshme sillen për diskutim dhe mund të quhen herë pas here aktualitet.
Cilat janë emisionet bazë që ka MCN në programacionin e tij dhe cilat janë ato emisione të reja që shtohen në këtë sezon?
Emisioni më i rëndësishëm është “Të paekspozuarit” nga Ylli Rakipi, për rolin që ka emisioni në ditët kyçe, që janë e hëna dhe e enjtja, ku tradicionalisht në tregun vendas bëhet debat politik dhe gjykoj se kjo situatë do të mbetet ende edhe për një 10-vjeçar. Mendoj se trendi do të vazhdojë, qoftë nga mosha e moderatorëve aktualë, që e bëjnë këtë lloj emisioni, por nisur dhe nga fakti që media nuk i ofron publikut asgjë tjetër.
Në njëfarë mënyre, debati i së enjtes është klasik, e duan të gjithë, e shajnë jo pak, por për atë flasin. Kjo do të thotë që ndiqet. Tjetër emision që besoj se është shumë interesant është ai që bën z. Mustafa Nano të mërkurën dhe të premten, sepse ka një stil shumë ndryshe debati.
Z. Nano lejon që të bëhet një intervistë shumë komode, lejon të ftuarin të flasë çka nuk ndodh në debatin e së enjtes dhe të premtes ku ka vrull, dinamizëm dhe shkëputje të mendimeve. Dhe në këtë pjesë, është shumë interesante për sa i përket profilit të personazhit të ftuar dhe mendimeve që do të ndajë. Nuk fokusohet te politika, por kryesisht te kultura dhe temat sociale.
Emisionet e reja që do të nisim këtë sezon janë disa. Jemi në fazën e përfundimit të studiove. Rozana Radi vjen me “Pasdite” në orarin 18:00-19:00 çdo ditë, nga e hëna në të premte. Janë disa emisione të natyrës investigative të temave sociale.
Është Mentor Kikia, Erjon Skëndaj, besoj shumë shpejt nis Ola Xama me Xhevahir Zhabinën. Janë disa të tjera që po i shohim nëse mund t’i konsolidojmë në orarin 17:00-18:00 para fillimit të pasdites klasike. Emisioni i mëngjesit nga dy orë, tashmë është tri orë, falë ndërmarrjes së Jona Pitarkës.
Besoj se është më interesant dhe do na duhet që të shtojmë lidhjet nga terreni. Në paradite vazhdojmë me “live”, edicion informativ 3-orësh, ku kryesisht fokusi nuk u është dhënë lidhjeve direkte, por diskutimit në studio për temat e aktualitetit – kryesisht kronikës, politikës dhe ekonomisë. Këto do të thosha që janë ndryshimet kryesore që kemi bërë. Kemi edhe emisionin “Natë me Aulonën” dhe “Xhadat”.
Të shtunën e kemi pasur me filma turk, por këtë sezon nuk do të sjellim një të tillë. Do kemi argëtimin në transmetim, ku i pari është një emision me Denis Dyrnjanë dhe tjetri ai i Ronaldo Sharkës, “Expuls”.
Shpresoj që të arrijmë të bëjmë një format kuizi që e kemi lënë për studim të shtunë dhe të diel nga një orë e gjysmë. Të shohim! Është një dëshirë e imja e vjetër që daton nga koha kur jetoja në Itali dhe kuizet ishin shumë të ndjekur.
Do të keni seriale apo blerje të reja filmash në këtë sezon dhe si e shihni këtë aspekt të reflektuar në media?
Deri në këtë moment nuk kemi. Jemi në kontakt me kompaninë turke, por s’na është dukur diçka interesante. Kemi parë në Greqi dhe kemi kërkuar kontakt në Brazil, duke qenë se edhe ky treg ishte i suksesshëm para shumë vitesh në Shqipëri, por nuk po gjejmë diçka interesante.
Vite më parë kemi kërkuar tek RAI kontakte dhe mundësi për të blerë ndoshta disa prej filmave historikë që transmetoheshin në fund të viteve ’80 e në fillim të viteve ‘90. Janë disa filma shumë interesantë që në nivel DVD gjenden sot dhe kemi blerë tek Amazon, por të drejtat nuk i disponojmë, ndaj nuk i transmetojmë.
Gjykoj që një pjesë e mirë e mediave, siç është MCN, që bëjnë politikë dhe ndoshta pak argëtim, i mungon filmi klasik si orar. Filmin në tërësi e gjen vetëm te paketat. Kjo vjen, edhe për shkak të gjobave dhe luftës për të drejtat e autorit, të cilat nuk janë të vogla në vlerë.
Ndaj zgjodhëm të mos japim asnjë film përtej debatit të të drejtave. E quaj të tmerrshme që filmin klasik, apo një mijë klasikët më të mirë të të gjithë kohërave apo më të mirët e viteve të fundit, nuk i hasim në ekran.
Është shumë vështirë të sigurosh të drejtat. Filmi turk ka pasur sukses, sepse përveçse është e thjeshtë të krijosh lidhjen me distribucionin dhe të marrësh të drejtën e transmetimit kemi dhe një lidhje historike 500-vjeçare si popull dhe e njohim një pjesë të saj, çka ka krijuar një lloj ndjesie. Filmi tani po ndiqet në Netflix apo Prime.
Duke qenë se jemi te këto platforma, a ndien konkurrencë televizioni klasik nga Netflix, Amazone Prime, apo Disney Plus?
Për aq kohë sa nuk kemi filma, jo. I vetmi dëm që na bën është koha që teleshikuesi e ndan në dy pjesë. Nuk është në garë me ne, por na heq një pjesë të kohës, s’ka dyshim. Prime dhe Netflix nuk kanë asnjë plan t’i hyjnë politikës, kështu që nuk përbën rrezik. I vetmi hap që kanë bërë në Europë është blerja e të drejtave të sportit, i cili është hap i ri dhe ndodhi. Nuk është konkurrent, por padyshim dëmton.
Si e shihni interesin e biznesit për të reklamuar në kanalet televizive dhe a ka strategji të mirëmenduara marketingu për të përshtatur produktet me kohën televizive?
Interesi që perceptoj është zero. Është fatkeqësi e madhe. Janë shumë të pakta ato biznese që e duan reklamën në media, për një produkt të tyre, të tjerët vijnë për marrëdhënie totalisht anormale, të krijuar prej vitesh. Këtë e evidentoj nga tregu ekzistues. Kjo ishte arsyeja që para shumë vitesh, kur provova me streaming-un online, mendova që gjithçka do të funksiononte, sepse teknologjia aty është super e saktë.
Përjashto Facebook, Twitter dhe Instagram, sepse në çdo rast do kalosh nga ndërfaqet e tyre. Në faqet e tua, ti mund të ofrosh zgjidhje të pafundme, në përshtatje me buxhetin e marketingut, si kur klienti ka dy euro dhe ia konverton në tre klikime, edhe kur ka 2 mijë euro dhe i ofron një paketë më të plotë.
Programimi i mundshëm i shpërndarjes së reklamave në ueb është fantastik. Por nuk funksionoi. Situata ku jemi është shkatërruese dhe e zhbën edhe dëshirën për punën, sepse gjithçka është e lidhur zinxhir. Një shkrim i mirë, apo lajm i mirë, sjell shikueshmëri e cila përkthehet në më shumë reklama dhe më shumë të ardhura, që na çojnë në një përfitim më të mirë. Kjo nuk funksionon.
A ka tregu shqiptar hapësirë për kaq shumë media sa kemi sot?
Kur po vendosja emrin e televizionit “MCN” në vjeshtën e 2020, as e kisha menduar ndonjëherë se do të ishte kështu. Emri që doja në fakt ishte “Prime” nga loja e fjalëve me “prime time”.
Bleva domain-in prime.al që e gjeta kush e kishte në Tiranë, për një çmim relativisht të shtrenjtë dhe isha i sigurt që kisha gjetur një ide shumë të bukur me atë lojën e fjalëve. Pastaj rezultoi që “Prime” i Amazon ka regjistruar një pjesë të patentave te Drejtoria e Markave dhe Patentave për fjalën “Prime”.
Ishte një çështje e humbur, pasi do të kishim telashe pafund, kështu e lashë si ide. Në momentin që po zgjidhja emrin, kisha nisur edhe investimin te mjedisi i ri. Pyetja: Çfarë po bëjmë, na ka shkuar jo pak herë në mendje.
E bisedonim në kafe bisedë me bashkëshorten, me prindërit. Nuk është diçka që nuk flitej nëse ka apo jo hapësirë ne treg. Kisha shumë dyshime si për emrin, pasi këto tipikët britanikë me tre shkronja nuk para ngjitin, ashtu edhe te çështja e sipërmarrjes së re. Në fakt, në këtë një vit e gjysmë, nisur nga perceptimi që kemi që është pozitiv, do të thotë se kishte hapësirë. A ka hapësirë edhe për marketingun?
Është shumë e vështirë. Ju si “Monitor” keni pasur disa statistika vite më parë, ku thoshit që tregu total ishte 32 milionë euro dhe tregu i online ishte jo më shumë se 5-10%, pra shumë e ulët. Në botë, në vitin 2015, shtypi ishte barazuar nga online në buxhetin që përfitonte.
Ne ndërkohë nuk jemi gjëkundi në këtë aspekt. Ka një vëmendje për rrjetet sociale ku po shkojnë shumica, por kjo nuk është e mirëmenduar, më shumë është çështje dembelizmi i stafeve të marketingut që kanë kompanitë, të cilat e kanë më të lehtë të bëjnë postime.
Rrjetet sociale, ndërkohë, po përfshihen nga një trend censure ku ti nuk sheh dot disa parametra që i shihje më parë dhe i merrje si matje, të tilla si shikimet apo pëlqimet. Marketingu më i mirë bëhet në faqet direkte dhe jo nga kalimi nëpërmjet ndërfaqeve.
Gjithsesi, Facebook, TikTok, Instagram janë një realitet dhe nuk mund t’ju mohohet pesha që kanë. Për ta përmbledhur, mund të themi se nuk kemi dijeni për buxhete të rritura nga bizneset për reklama, nuk kemi asnjë feedback nga marketingu i kompanive private për eksplorimin e më shumë formave të marketimit përveç rrjeteve sociale.
S’kanë interes e as buxhete dhe zgjedhin forma të shkurtra. Hapësirë ka për televizionet, por nga këndvështrimi financiar i marketingut jemi në sfidë. Duhet të rriten bizneset, që të rritet dhe buxheti i marketingut.