Rrugëtimi i dy vëllezërve Danny dhe Odysseas, me nënë shqiptare dhe me baba grek, i cili i kishte braktisur që kur ishin dy vjeç
Në kategorinë e “Filmit më të mirë në gjuhë të huaj” në Ceremoninë e 88-të të Çmimeve Oscar, që do mbahet në muajt e parë të vitit 2016, Greqia konkuron me filmin Xenia (Panos H. Koutras, 2014). I mirëpritur në premierën e tij në Festivalin e Kanës të vitit 2014, ky film u shfaq së fundmi jashtë konkurimi në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit në Tiranë, që u mbajt në fillim të muajit nëntor në Kinema Millenium.
Sinopsi mbështetet në rrugëtimin e dy vëllezërve Danny dhe Odysseas, me nënë shqiptare e cila ka pak ditë që ka vdekur dhe me baba grek, i cili i kishte braktisur që kur ishin dy vjeç. Danny është një 16 vjeçar gay, me veshje punk, mban me vete një lepur të bardhë, nuk ngopet kurrë me ëmbësira dhe ka idhull këngëtaren italiane Patti Bravo-n. Ndërsa Odysseas është një 18 vjeçar muzikalisht i talentuar dhe ëndërron të fitojë kompeticionin Greek Star, një version fiction i talent show-ve muzikorë të njohur kudo. Rrugëtimi ka për qëllim njohjen me babain e tyre, sigurimin e njohjes së atësisë dhe pjesëmarrjen e Odysseas në konkursin muzikor. Një on the road tipik amerikanesk, por që thyhet me copëza të realizmit magjik, i cili e ruan moshën e vogël të karaktereve pa u “plakur” prej andrallave që përballen.
Koutras është i gjendur ndërmjet dy linjave kryesore në kinemanë e sotme greke; Greek Weird Wave dhe Narrative Cinema. Ky është filmi i katërt për regjisorin rreth 50 vjeçar, i cili ka zënë fill siç e ka quajtur vetë si “mundësia e fundit për të bërë një film për adoleshencën”. Mbi të vishet shqetësimi i tij për gjeneratën e brezit të dytë të emigrantëve që iu është mohuar njohja e kombësisë greke, të cilët janë përafërsisht 200 mijë të rinj. Të dyja këto shtresa të tramës filmike, pasurohen me tematika që janë rrethanorë ku gjendet Greqia sot si për shembull Agimi i Artë, fryma e arratisë që ka përfshirë brezin e ri, apo të tjera.
Personazhi i Danny merr peshën më të madhe në rrjedhën e ngjarjeve dhe me gjasë është më pranë karakterit të regjisorit. Në një moment bisede, Odysseas i tërheq vëmendjen të vëllait që të ishte më i tërhequr në publik duke qenë se “jo vetëm ishte shqiptar, por edhe gay”. I vëllait i përgjigjet me të qeshur “po, mali dhe deti në të njëjtën kohë”. Pikërisht tek Danny gjejmë metaforën e plotë të fjalës me kuptim kundërthënës Xenia, që në greqisht do të thotë edhe i huaj, por edhe miqësi. Ai është emigrant, por me baba grek, homoseksual, por me Agimin e Artë nëpër këmbë, jeton ndërmjet fanepsjeve të kujtimeve dhe të ëndërrimeve.
Seksualitetin e protagonistit të tij, regjisori e vë në përdorim së shumti në film, madje që në fillim të tij kur pasqyron një skenë homoseksuale. Mesazhi duket i qartë, ata me stomak të dobët të largohen pa filluar historia. Falë të ashquajturës cinema du corps (kinemaja e trupave), por pa tepri, me anë të ngacmimit të shëmtisë seksuale dhe brutalitetit intim kërkohet të dalin në pah dramat shpirtërore. Drama që në fund ia përmbysin vetë nëntitullin filmit, “një odise e re”. Odiseja mitologjik ia doli të kthehet në shtëpinë ku e prisnin, ndërsa personazhet e filmit në një plan perëndimi dielli shihen të largohen nga mbase shtëpia e tyre, ku ndiheshin të huaj.
Marre nga Anabel
